नाभी तेल navel oil massage
नाभीला तेल लावण्याचे फायदे आणि तोटे (बेंबीला तेल लावण्याचे फायदे आणि तोटे)
आयुर्वेदात प्राचीन काळापासून नाभी नाळ तेल लावतात. नाभी तेल लावल्याने आपल्या शरीराला अनेक फायदे होतात असे सांगितले जाते. पण याचा काही वैज्ञानिक पुरावा आहे का? या लेखामध्ये आपण नाभीला तेल लावण्याचे फायदे, तोटे आणि ते कसे वापरतात याबद्दलची संपूर्ण माहिती घेणार आहोत.
नाभीला तेल लावण्याचे फायदे आणि तोटे
नाभी तेल navel oil massage
आयुर्वेदामध्ये navel oil massage अनेक फायदे दिलेले आहेत. या सर्वांमध्य काही वैज्ञानिक ठोस पुरावे कमी आहेत. तरीही काही चांगल्या फायद्यचा विचार करूया.
पचन सुधारणा :- नाविला तेल लावल्यामुळे पचन सुधारणेवर चांगला परिणाम होतो असे सांगितले जात आहे. खोबऱ्याचे तेल coconut oil, किंवा बदामाचे तेल (almond oil) यांसारख्या मुलायम तेलांची पोटावर मालिश केल्याने आतड्यांची गती सुधारते गॅस आणि पोट दुखी कमी होण्यास मदत होते
मासिक धर्मे वेदना कमी होणे (Masik Dharma Vedana Kami Honne): काही महिलांना नाभीला तेल लावल्याने मासिक पाळीच्या वेदना (Masik Paali Vedana) कमी झाल्याचा अनुभव येतो. हे तेल वेदनास्थानावर थेट शोषून घेतले जात नाही तर मालिशणीमुळे मिळणाऱ्या आरामशीरतेमुळे वेदना कमी होण्यास मदत होते असे शक्य आहे.
कनख सुधारणा:- नाभीला तेल लावून मालिश केल्याने स्नायु (Snayu) आणि सांधेदुखी (Sandeh Dukhi) कमी होण्यास मदत होते असा दावा केला जातो. मात्र, यासाठी अधिक संशोधन आवश्यक आहे.
त्वचेची चमक वाढवणे :-
काही लोक त्वचेची चमक वाढवण्यासाठी नाभीला तेल लावतात. परंतु ते लावल्यामुळे त्वचा चिकट होते. जरूरत असेल तर तेल थेट चेहऱ्यावर न लावता त्वचेच्या प्रकारातून नुसार ब्युटी प्रोडक्स (सौंदर्य प्रसाधने,) वापरणे अधिक फायदेशीर ठरेल .
नाभी तेल लावण्याचे फायदे आणि तोटे
नाभी तेल लावण्याचे नुकसान (तोटे)
संक्रमणाचा धोका:- नाभी हा एक संवेदनशील भाग आहे. जर तेलाची स्वच्छ नसेल किंवा नाभी पूर्णपणे स्वच्छ नसेल तर संक्रमण होण्याची शक्यता असते.
जखम असल्यास तेल लावणे टाळा:-नाभीच्या आजूबाजूला जखम असल्यास तेलाची मालिशण करू नये. जखमेवर थेट तेल लावल्याने जखमा भरून येण्यास वेळ लागू शकते.
अतिसार होण्याची शक्यता:- नाभीला तेल लावल्यामुळे अतिसार होण्याची शक्यता असते.
गरोदर महिलांनी नाभी तेल वापरणे टाळा
गरोदर महिलांनी नाभीला तेल लावणे टाळावे. नाभी हे गर्भाशयाशी जोडलेले असल्याने, तेलाच्या मालिशणामुळे गर्भाशयाच्या संकोचन वाढण्याची शक्यता असते.
नाभी तेल कसे वापरावे? (Nabi Tel Kase Vaparave?)
एखादे सौम्य तेल जसे की कोमटेल तेल (Coconut Oil), बदाम तेल (Almond Oil) किंवा ऑलिव्ह तेलाचा (Olive oil) चा वापर करा.
थोडे तेल गरम करा परंतु ते खूप गरम नसावे.
स्वच्छ बोटाच्या टोकाने तेलाचे दोन थेंबू नाभीवर घ्या. गोलाकार हाली मध्ये नाभीच्या आसपासच्या भागाला मसाज करा. असे दररोज झोपण्यापूर्वी करा.
नाभी तेल
- नाभीला तेल लावण्याचे फायदे आणि तोटे
महत्वाची सूचना
नाभीला तेल लावण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा, विशेषतः आपणास एखादी वैद्यकीय स्थिती असेल तर. नाभीवर जखम, सूज किंवा पुरळ असेल तर तेलाची मालिश करू नये.
डोळ्यांमध्ये किंवा नाकामध्ये तेल जाऊ न देऊ नका.
आयुर्वेदात नाभी चे महत्व नाभी तेल
आयुर्वेदात नाभीला विशेष महत्व आहे. नाभीला “जठराग्नि” म्हणजेच agni – अग्नि (Agni) आणि “स्थन” स्थान असे म्हणतात. जठराग्नि म्हणजे शरीरातील चयापचय अग्नि. नाभी हे शरीर आणि जठराग्नि यांचे जोडणारे स्थान मानले जाते. म्हणूनच, नाभीला तेल लावणे हे जठराग्नि संतुलित ठेवण्यास आणि आरोग्य सुधारण्यास मदत करते असे आयुर्वेदात सांगितले जाते.
नाभीला तेल लावण्याचे काही संभाव्य फायदे आहेत. परंतु, त्यांच्या मागे ठोस वैज्ञानिक पुरावे कमी आहेत. त्याचबरोबर काही तोटेही आहेत. नाभीला तेल लावण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे चांगले.
- आयुर्वेदात नाभीला तेल लावण्याची परंपरा (Parampara) आहे. परंतु याचा काही वैज्ञानिक पुरावा (Vijnanik Purava) नसल्याने डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
- नाभीला तेल लावण्याचे काही संभाव्य फायदे आहेत जसे की पचन सुधारणा (Pachan Sudharna) आणि कणख कमी होणे
- तथापि संभाव्य तोटे देखील आहेत जसे की संक्रमण आणि जखमा भरून येण्यास विलंब होऊ शकतो
- गरोदर महिलांनी आणि जखम असलेल्यांनी नाभीला तेल लावणे टाळावे.
नाभी तेल
आयुर्वेदिक तेल निवडणे (Ayurvedik Tel Nivadne)
- नाभीला तेल लावण्यासाठी खालील (Khalil) सारखी सौम्य (Soumya) आयुर्वेदिक तेले वापरू शकतात:
- कोमटेल तेल (Coconut Oil)
- बदाम तेल (Almond Oil)
- तीळ तेल (Til Tel)
- ज्येष्ठमधु (Jyeshthamadhu) ( mulethi) चे तेल
- यापैकी कोणतेही तेल वापरण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
आयुर्वेदिक मालिशण पद्धत (Ayurvedik Malisha Paddhat)
- थोडेसे तेल गरम करा परंतु ते खूप गरम नसावे.
- स्वच्छ बोटाच्या टोकाने तेलाचे दोन थेंबू नाभीवर घ्या.
- गोलाकार हात मध्ये नाभीच्या आसपासच्या भागाला मंद गतीने मसाज करा.
- असे दररोज झोपण्यापूर्वी करा
निष्कर्ष
नाभी तेल नाभीला तेल लावणे हे एखाद्या व्यक्तीच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते असे काही लोकांचे मत आहे. परंतु याचा काही ठोस वैज्ञानिक पुरावा नाही. डॉक्टरांचा सल्ला घेऊन आणि योग्य ते तेल वापरूनच नाभीला तेल लावणे चांगले.
टीप
वर दिलेली माहिती हा वैद्यकीय सल्ल नाही. आरोग्यविषयक कोणत्याही गोष्टी करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.